بیست و یک مقاله، سخنرانی و مصاحبه برای تبیین مسائل نظری در فلسفه ساخت شهر، هنر و معماری از سال 1371 تا 1385 که پیشتر به طور پراکنده منتشر شده بود، به ترتیب تاریخ به شرح زیر در این کتاب قابل مطالعه است.
ملاحظاتی درباره فلسفه معماری ارگانیک – انرژیهای زیبا – پدیده حرکت اِعوجاجی - معماری و تقدیر اجتماعی – ساخت شهر و گفتمان دینی – شهر ربانی- آیین تبار – فلسفه و ماهیت هنر، هنر و توسعه- زبان هنر و مشکلات دانشگاهی – شکل در معماری- جامعه مدنی و نقش مهندسین- فرهنگ ملی، فرهنگ جهانی- طراحی شهری چیست؟ - شهر اسلامی از واقعیت تاریخی، نوستالژی مدنی و اتوپیا تا حقیقت دینی- مسئله اساسی شهرسازی امروز ایران- معماری صنعت، توسعه و آموزش- آری معماری که اینچنین بود. خاطرهای از معمار بسیار توانمند و مشهور ایران، یوسف شریعت زاده- لوور بزرگ، توریسم و گفتگوی تمدنها- مهندسی در ایران و چالشهای کلان تاریخی – بازخوانی شیوه و فضای آموزش معماری در ایران از منظر نظام کارگاهی – افول معماری در شهرهای ایران – معماری اسلامی. بخشهای سانسور شده چاپ دوم در سال1388 به شرح زیر است.
جملات سانسور شده در چاپ دوم کتاب تأملات در هنر و معماری در میان دو هلال ( ) نشان داده شده است.
از گفتگو درباره « افول معماری در شهرهای ایران» ص 379
بله، به نظر من اگر یک خواست و نگاه مشخص در نهادهای رسمی برای چنین ارتقایی وجود داشته باشد، معماران هم نمیتوانند کاری از پیش ببرند. همانطور که دیگر NGOها و سازمانهای غیر دولتی نیز در وضعیت بن بست بسر میبرند. (حاکمیت سیاسی در ایران همانطور که با احزاب مستقل مهربانی و همکاری نمیکند، با NGOها نیز چنین مراودهای ندارد. ولی به هر حال) تا زمانی که نظام دولتی و نظام NGOها دست به دست هم ندهند نمیتوان از پیشرفت جامعه در زمینههای مختلف از جمله معماری سخن گفت.
از گفتگو درباره معماری اسلامی ص 388
تا ما مدنیتمان را تغییر ندهیم امکان ندارد معماری و شهرسازی به سامانی داشته باشیم. مدنیت آرمانی اسلامی مدنیتی بدون رباست. معماری خوب درسطح کلان با دستورالعمل ایجاد نمیشود. باید اینکار بهطور طبیعی اتفاق بیافتد(تا زمانی که ربا در جامعه وجود داشته باشد و اقتصاد و دموکراسی تقویت و ریشهدار نشود نمیتوان چهره شهر را عوض کرد. این فاجعه است که کسی فکر کند شهر اسلامی با طاق و گنبد و اینگونه فرمها ایجاد میشود)
تمام معرفی کتاب به شرح زیر از پشت جلد گرفتار تیغ ممیزی شد. علت را نمیدانم، والله و اعلم؛
تلاش برای پیوند هنر، فلسفه و دین با مقولههای اساسی زندگی یعنی معماری، شهرسازی و محیط زیست موضوعی است که توجه زیادی را در عصر کنونی به خود جلب کرده است. ویژگی کتاب حاضر نگاه گسترده مقالات آن به این ارتباط و پیوند است. به عبارت دیگر جست و جویی است برای رسیدن به زیست جهانی بهتر با تکیه بر تلفیق نگاه هنرمندانه، عالمانه و فیلسوفانه به طوری که در مقاله «شهر ربانی» نویسنده میکوشد تا شهر آرمانی یا همان «مدینه فاضله» را توصیف کند. «شهر ربانی» از نظر او شهری است که امنیت و صلح و شکوفایی و حیات بخشی، پاکی و بهزیستی، همزیستی، دوستی و سلامت در آن شهر برقرار است.
می توانید نسخه pdf کتاب را در اینجا دریافت کنید.