خانه تجربی لواسان

هفتصد و پانزده متر مربع ساختمان در سه و نیم طبقه، واقع در باغی به مساحت یک هزار و دویست متر مربع، روی تپه‎ای در شمال غربی دریاچه سد لتیان واقع در منطقه دره زیبای لواسان، شامل سه واحد مسکونی و واحد مخصوص ایام تعطیلات با فضای استراحتی. موقعیت خاص شهری، ویژگی‎های طبیعی و زیبایی‎های منطقه و چشم انداز روی دریاچه، وجود تراس‎های بزرگ و چرخش سی درجه‎ای بخشی از ساختمان به سمت جنوب شرقی را توجیه می‎کند. سیستم شوفاژ مرکزی ادغام شده با کلکتورها و گرمخانه خورشیدی، بادگیر سنتی، دیوارهای دو جداره، گردش سیستم آب گرم در کف حوضچه (وان‎)های بنایی ساز (ملهم از حمام‎های سنتی) در سرویس‎های بهداشتی، سونا و جکوزی (قابل استفاده به عنوان گلخانه و سردابه)، شصت و پنج متر مربع باغچه در فضای احداثی و شیوه‎های متنوع ذخیره و بازیافت انرژی، از جمله ابتکارات زیست محیطی و بهزیستی این طرح و توجیه‎گر تلقی آن به عنوان خانه‎ای تجربی است که بر اساس دانش روز ساخته شده است. تطابق ارگانیک با ویژگی‎های منطقه‎ای، اقتضائات عملکردی و همچنین تأثیرپذیری معتدل از تحولات دوران فرا مدرن در این طرح به هم آمیخته است.
سال ساخت: 1372
محل پروژه: لواسان
نوع پروژه: مسکونی
ویژگیها: استفاده پاسیو و اکتیو از انرژی خورشیدی و بادگیر
جوایز: جایزه آبادی
شرح کامل:

بهینهسازی مصرف انرژی:

با وجود عدم رغبت بخش خصوصی نسبت به سرمایهگذاری تجربی و پژوهشی، و عدم تمایل این بخش نسبت به اقدامات بهینه سازی مصرف انرژی، در ساختمان لواسان علاوه بر برخی ابتکارات و نوآوریها به صورت پاسیو و آکتیو، اصول طراحی اقلیمی نیز رعایت شده است. اشاره به بعضی از این نکات بی مناسبت نیست.

 

الف) در طراحی فضا:

بها دادن به طبیعت به عنوان یکی از عوامل مهم ایجاد زیبایی، مطلوبیت فضایی، آسایش، تلطیف هوا و در عین حال سلامت محیط، با رویکرد غیر مستقیم در بهینهسازی مصرف انرژی. با این رویکرد، زیبایی طبیعی و ادغام بنا با طبیعت- و در عین حال سازش انسان با محیط- به عنوان راهبردی اساسی در کار طراحی قرار گرفت. لهذا سعی شد علیرغم ارتفاع بنا از تمامی عوامل طبیعی نظیر؛ شیب طبیعی زمین، جریان هوا، تابش آفتاب، فضای سبز و پوشش گیاهی، به اشکال گوناگون و به نحو بهینه بهرهبرداری شود؛ از جمله:

- ایجاد دو باغچه، تراس نسبتاً بزرگ در طبقات اول و دوم (نسبت به سطح باغ)، احداث تعداد زیادی باغچههای کوچک در فضای مصنوع (لبه تراسها، زیر کف پنجرهها، داخل کاژ پله و ...) و تجهیز آنها به آبیاری قطرهای و طراحی نردههای مناسب برای نگهداری گلهای رونده.

- قراردادن فضاهای خدماتی یا فرعی در سمت شمالی بنا

- تعبیه پنجرهها در دو جهت مخالف یا دست کم در دو جهت متقاطع

- طراحی بدنههای شفاف و ایجاد سایهبان با توجه به ویژگیهای جهات اربعه از لحاظ ابعاد، فرم تناسبات، محل استقرار، عقب نشینی یا پیش آمدگی، ضمن رعایت ویژگیهای داخلی هر فضا از لحاظ میزان نیاز به نور طبیعی، تابش مستقیم، چشمانداز و جهت دید.

- ایجاد انبار مخصوص نگهداری مواد غذایی خام (Grade - Manger ) که در گذشته مرسوم بود.

 

ب) در طراحی سازه و جزئیات ساختمانی

- دیوارههای خارجی دو جداره در تمامی جهات به اضافه عایق حرارتی پلی استایرن به ضخامت 5 سانتیمتر در سمت غرب

- استفاده از بلوکهای سفالی به ضخامت 25 سانتیمتر در سقفها

- رنگ نقرهای روی پوشش ایزوگام 4میلیمتری در سقفهای شیبدار

- شیشههای دوبل در حوضخانه

ج) طراحی سیستم خورشیدی و شوفاژ مرکزی

1- آب ورودی شهر (قبل از ورود به سیستم شوفاژ مرکزی برای تأمین آب گرم مصرفی) از چند مرحله گرماگیری و بازیافت انرژیهای اتلاف شده ساختمان و سیستم به شرح زیر عبور میکند:

  • مسیر بیست متری افقی در زیر سقف همکف خصوصاً عبور از موتورخانه

- مسیر عمودی هفت متری داخل کانال تأسیساتی همجوار حمامهای طبقات همکف و اول

- انبار شدن(مکث در منبع ذخیره) در گرمخانه خورشیدی

- بالاخره ورود به سیستم خورشیدی

2- گرمخانه خورشیدی در بالاترین سطح ساختمان در خرپشته (همجواری گرم از سمت شمال) احداث شده. دیوار شرقی گرمخانه (همجوار بادگیر) دو جداره ساده و دیوار غربی دو جداره، با عایق پلی استایرن است.

3- استقرار منبع ذخیره، منبع انبساط موتورخانه، منبع کوئلدار سیتم خورشیدی و جمعآورهای زمستانی در داخل گرمخانه، باعث میشود تا اتلاف حرارتی سیستم در خود سیستم جذب (بازیافت) شود. در حقیقت در این سیستم گرمخانه به عنوان یک دیوار ترومپت (جذب و ذخیره) عمل میکند.

4- تجهیزات سیستم خورشیدی: منبع کوئلدار به ظرفیت 600 لیتر، تابلو کنترل، پمپ کوچک با قدرت تنظیم از 40 تا 100 وات، مانومتر، سنسور، ترموستات معکوس، شیرهای تخلیه، منبع انبساط روی بام با ضد یخ.

د) سیستم حوضخانه

حوضخانه دارای امکان انتخاب عملکردهای متفاوت (گلخانه، سرداب، سونا، جکوزی، حوض کوچک تابستانی) است. در صورت انتخاب عملکرد گلخانه، سرداب و حوض تابستانی، فضای طبقه همکف نیز از طریق آن خنکتر خواهد شد. آب این سیستم از چاه و شهر هر دو قابل تأمین است و شبکه لولهکشی و پمپ تصفیه طوری اجرا شده که بتوان برای صرفه جویی در مصرف آب، آب سیستم را وارد شبکه آبیاری باغ نمود.

هـ) بادگیر:

سیستم بادگیری فقط برای طبقات اول و همکف پیشبینی شده و به علت تعبیه منفذ در سمت شمال و مشرق بر حسب چگونگی باز بودن پنجرههای طبقات و تغییر جهت وزش باد در طول شبانه روز، به صورت مکش یا کشش کار خواهد کرد. در عین حال باید یادآوری کرد اجرای این سیستم در منطقه صرفاً دارای جنبه آزمایشی و تجربی است.

و) سیستم تأسیساتی:

اتلاف حرارتی سیستم شوفاز مرکزی از طریق زیر بازیافت میشود.

1- تعبیه دودکش عریان از ورق استیل و عبور آن از فضای داخل ساختمان (گاراژ و کاژپله)

2- تأمین هوای تازه مشعل از طریق گاراژ و کاژپله: در این روش گاراژ به هوای آزاد راه دارد. اما به واسطه ارتباط با موتورخانه علاوه بر گرمای دودکش مشعل از گرمای موتورخانه از طریق کف و جابهجایی هوا برخوردار میشود.  

گالری تصاویر پروژه:

×

×

×

×

×

×

×

×

×

×

×

×

×

×

×

×

×

×

×

×

×

×

×

×